Klachten rondom de knieschijf komen redelijk vaak voor. De klachten kunnen worden opgeroepen tijdens traplopen, hardlopen, springen en (bij genoeg irritatie)lang met de knieën gebogen zitten. De klachten komen het vaakst voor in de pubertijd, bovendien hebben vrouwen er vaker last van dan mannen.
De knieschijf of patella heeft een naar achter uitstekend richeltje dat door een gootje van het bovenbeen getrokken wordt. Dit bewegen gebeurt tijdens het buigen en strekken van de knie. Op het plaatje hieronder zie je een knieschijf van bovenaf. De knieschijf zie je bovenin het plaatje en de voorkant van het bovenbeen onderin het plaatje. De richel van de knieschijf kan mooi door het gootje van het bovenbeen lopen.
Er zijn verschillende factoren van invloed op het ontstaan van de klachten. Dr. Marienke van Middelkoop en collega’s hebben in een literatuurstudie van 2011 belangrijke factoren beschreven. Zo is bijvoorbeeld de q-hoek van belang. Dit is de hoek die het boven- en onderbeen maken. Als deze hoek teveel naar binnen wijst (x-benen), wordt de knieschijf niet lekker langs het bovenbeen bewogen tijdens buigingen en strekkingen. Dit kan pijn van de pezen en spieren rondom de knieschijf tot gevolg hebben. De knieschijf heeft de neiging om naar buiten te lopen. Op het plaatje hieronder is te zien dat de knieschijf niet lekker spoort. Dit geeft druk aan de buitenzijde van de achterzijde van de knieschijf en irritatie van de spieren en pezen die aan de knieschijf vastzitten.
Als iemand platvoeten heeft of de neiging heeft om met de enkel naar binnen te gaan tijdens het door de knieën zakken, dan wordt deze q-hoek ook groter. Dus de vorm van voeten en enkels bepalen mede hoe er in de knie bewogen wordt. Platvoeten kunnen dus ook pijn bij de knieschijf veroorzaken. Hoewel dit niet in de literatuurstudie naar voren komt, merken wij toch dat dit een factor is in het ontstaan van patellofemorale pijn.Op maat gemaakte inlegzooltjes gemaakt door de podotherapeut kunnen dan de oplossing zijn.
Een andere factor is zwakte van de bilspieren. Een belangrijke taak van de bilspieren is om het bovenbeen en het bekken recht te houden tijdens het wandelen en hardlopen. Als deze spieren te zwak zijn, zal de knie naar binnen gaan tijdens gebogen knie-houdingen en -bewegingen. Ook dit heeft een niet goed sporen van de knieschijf tot gevolg.
Een goede oefening hiervoor is het zijwaarts been heffen in zijligging. Zorg dat je goed op de zij gaat liggen en til het been een stukje op. Je been moet goed in lijn zijn met je romp tijdens de hele beweging. Blijf in beweging in een rustig tempo. Maak 2-3 series van 10-15 herhalingen en doe de oefening 1-2 keer per dag.
Zoals gezegd houden de bilspieren naast het bovenbeen ook het bekken recht. Dit moet dus ook getraind worden door bijvoorbeeld op 1 been te staan. Probeer dit 1 minuut vol te houden en houdt de romp en het bekken zo recht mogelijk.
Bij FysiekFit is Mark gespecialiseerd in het behandelen van mensen met knieproblematiek. Hij is lid van het Knienetwerk Noord-Brabant.
Succes